یکی از مهمترین ابزارها و سیستمها برای اعلام و اطفا حریق، دتکتور است. دتکتور مولتی آدرس پذیر یک نوعی هوشمند از دتکتورها بوده که میتواند علائم متعددی از آتشسوزی را تشخیص دهد. این سیستم قابلیت نشان دادن محل تقریبی وقوع حادثه آتشسوزی را نیز دارد. قابلیت آدرس پذیر این دتکتور میتواند سرعت عمل در اطفا حریق را بالا ببرد. در مجموع دتکتور مولتی آدرس پذیر یکی از پُرکاربردترینها بوده که در ادامه به معرفی کامل آن میپردازیم.
دتکتور مولتی آدرس پذیر چیست؟
دتکتور مولتی آدرس پذیر یکی از پیشرفتهترین انواع دتکتورها در سیستمهای اعلام حریق بهحساب میآید. این دتکتور میتواند دود، حرارت و مونوکسیدکربن ناشی از آتشسوزی را بهصورت همزمان شناسایی کند. به دتکتور مولتی همان دتکتور ترکیبی نیز میگویند. دتکتور مولتی آدرس پذیر قادر به مشخص کردن محل تقریبی وقوع آتشسوزی نیز است. این قابلیت کمک میکند تا سرعت عمل در فرآیند اطفای حریق و پیدا کردن منطقه آتشسوزی افزایش یابد.
از جمله مزایای ویژه این دتکتور قدرت تشخیص بالاتر نسبت به سایر دتکتورها است. زیرا دتکتور ترکیبی همانطور که از نامش پیداست میتواند هم دود و هم حرارت و سایر علائم آتش سوزی را همزمان شناسایی کند. به همین علت میتوان گفت که درصد خطا و هشدارهای کاذب آن نیز به کمترین حد خود میرسد. به همین دلیل، دتکتور مولتی آدرس پذیر بیشتر در محیطهای حساستر مانند اتاق سرور، بیمارستانها، ساختمانهای هوشمند و مراکز اداری بزرگ استفاده میشود.
بررسی جامع ساختار و عملکرد دتکتور مولتی
دتکتورهای مولتی شامل ساختار پیچیدهای از چند سنسور هستند. هرکدام از سنسورها قادر به شناسایی یک نشانه از آتش سوزی بوده که نیاز به استفاده از انواع مختلف دتکتور را کاهش میدهد.
- سنسور دود: سنسور دود در دتکتور مولتی بر پایه فناوری نوری یا یونیزاسیون ساخته شده است که میتواند ذرات معلق دود را در محیط تشخیص دهد.
- سنسور حرارت: سنسور حرارتی هنگامی که دمای محیط بهصورت غیر عادی افزایش پیدا کند فعال میشود. در برخی از مدلهای دتکتور میتوان یک حد نصاب برای افزایش دما مشخص کرد تا به محض عبور دما از آن مقدار تعیین شده، هشدارهای دتکتور صادر شوند.
- سنسور گاز مونوکسیدکربن: این نوع سنسورها بهمنظور تشخیص نشت یا تولید گازهای خطرناک ناشی از احتراق تعبیه شدند و تاثیر بهسزایی در امنیت محیط و جلوگیری از آتشسوزی گسترده دارند.
سایر بخشهای مهم دتکتور مولتی آدرس پذیر:
- مدار پردازشگر و میکروکنترلر
- ماژول آدرسدهی
- واحد ارتباط با پنل
- LED وضعیت
برخی از این بخشها مانند سنسورها در درون یک محفظه خارجی از جنس پلاستیک و مواد مقاوم در برابر حرارت و ضربه فیزیکی قرار میگیرند. این محفظه از تمام بخشهای داخلی بهخوبی نگهداری میکند و مانع از وارد شدن آسیب و اختلال در عملکرد دتکتور میشود.
تفاوت دتکتور مولتی آدرس پذیر با دتکتورهای تک منظوره
| ویژگی | دتکتور تک منظوره | دتکتور مولتی آدرس پذیر |
| نوع سنسور | فقط یک عامل (دود یا حرارت) | چند عامل (دود، حرارت، CO) |
| دقت تشخیص | متوسط | بسیار بالا |
| کاهش آلارم کاذب | محدود | زیاد |
| هزینه اولیه | کمتر | بیشتر |
| کاربرد | مکانهای عادی | فضاهای حساس و حیاتی |
کاربردهای دتکتور مولتی آدرسپذیر
دتکتورهای مولتی آدرس پذیر در کدام مکانها بیشتر کاربرد دارد؟ این سوال بسیاری از مخاطبان است که در پاسخ باید گفت این دتکتور در مکانهای صنعتی و حساس و بزرگ استفاده میشود. برخی از مهمترین کاربردهای این دتکتور را در ادامه معرفی کردیم:
- اتاق سرور و مراکز داده
- بیمارستانها و مراکز درمانی
- ساختمانهای هوشمند
- مراکز صنعتی و کارخانجات
- هتلها و مجتمعهای تجاری
بررسی مزایا و معایب دتکتور مولتی آدرس پذیر
با مطالعه و بررسی مزایا و معایب دتکتور مولتی آدرس پذیر میتوانیم بهتر و بیشتر از جوانب این محصول آگاه شویم. به همین دلیل در ادامه در دو بخش جداگانه مزایا و معایب را بررسی کردیم:
مزایای دتکتور ترکیبی آدرس پذیر:
- افزایش دقت در تشخیص حریق به دلیل ترکیب چندین سنسور
- کاهش چشمگیر هشدارهای کاذب
- امکان شناسایی سریعتر و دقیقتر محل حادثه
- صرفهجویی در فضا و هزینه نصب (به جای چند دتکتور مجزا، یک دتکتور نصب میشود)
- مناسب برای محیطهای پیچیده و حساس
معایب دتکتور ترکیبی آدرس پذیر:
- هزینه خرید بالاتر نسبت به دتکتورهای ساده
- نیاز به نگهداری و سرویس تخصصیتر
نگهداری و سرویس دورهای دتکتور مولتی آدرس پذیر
دتکتورهای مولتی مانند هر تجهیز ایمنی دیگر نیازمند بازرسی و تست دورهای هستند. بدون انجام سرویسهای دورهای و اقدامهای مهم در جهت نگهداری سالم از دتکتور مولتی، این ابزار به خوبی کار نخواهد کرد. اقدامهایی مانند تست سنسورهای دود و حرارت با تجهیزات استاندارد، بررسی آدرسدهی و صحت عملکرد ارتباط با پنل، تمیزکاری سنسورها برای جلوگیری از اختلال ناشی از گرد و غبار و سایر اقدامها که باید توسط یک کارشناس و متخصص در این زمینه مشخص شوند.
نکات مهم در هنگام خرید دتکتور مولتی آدرس پذیر
برای خرید دتکتور مولتی آدرس پذیر توجه به برخی نکات مهم از اهمیت بالایی برخوردار است. بدون توجه به برخی نکتههای مهم و موثر، امکان خرید امن و مناسب فراهم نیست. یعنی ممکن است در خرید خود اشتباه کنید. بنابراین به دلیل اهمیت بالای این موضوع سعی کردیم در ادامه نکتههای مهم در خرید دتکتور مولتی آدرس پذیر را نام ببریم:
- بررسی سازگاری با پنل مرکزی موجود
- توجه به استانداردهای بینالمللی (NFPA، LPCB، EN54)
- انتخاب برند معتبر با خدمات پس از فروش مطمئن
- اصالت و اورجینال بودن کالا
- اعتبار فروشنده
- قیمت و هزینه محصول
- توجه به محیط نصب (رطوبت، دما، تهویه و میزان گرد و غبار)
عوامل موثر در تعیین قیمت دتکتور مولتی
هزینه و قیمت دتکتور مولتی و ترکیبی آدرس پذیر تحت تاثیر عوامل مختلفی تغییر میکند. این موضوع نشان میدهد اعلام کردن یک قیمت واحد و مشخص تقریباً غیر ممکن است. به همین دلیل تنها میتوانیم عوامل موثر در تعیین قیمت را برایتان شرح دهیم.
عواملی مانند تعداد و نوع سنسورها، برند و کشور سازنده، برند و کشور سازنده، سازگاری با پنل مرکزی، خدمات پس از فروش و گارانتی، قابلیتهای هوشمند اضافی، هزینههای واردات و نوسانات ارزی و … از جمله مهمترین عاملهایی هستند که میتوانند قیمت دتکتور مولتی آدرس پذیر را تعیین کنند.
جمعبندی
یکی از بهترین انتخابها برای خرید دتکتور، دتکتور مولتی آدرس پذیر است. زیرا علاوهبر اینکه به هنگام آتشسوزی در محیطهای بزرگ، محل تقریبی بروز آتشسوزی را اعلام میکند؛ قابلیت شناسایی و تشخیص انواع نشانههای آتش سوزی مانند دود، حرارت و حتی مونوکسید کربن را دارد. به همین دلیل نامش را دتکتور مولتی یا ترکیبی آدرس پذیر نامیدهاند. در هنگام خرید این سیستم اعلام حریق بهتر است به نکتههای مهمی توجه کنید تا بعداً از خرید خود پشیمان نشوید.
