تشخیص زودهنگام حریق و آتشسوزی توسط برخی تکنولوژیها مانند دتکتورها امکانپذیر است. بیم دتکتور نوع خاصی از آنها محسوب میشود که در واقع بهگونهای طراحی شده تا در مکانهای بزرگ مانند سولهها، انبارها، پایانهها و سایر محیطها با سقف بلند استفاده شود. زیرا عملکردی قدرتمند و هوشمندانه دارد. بیم دتکتور همانطور که گفتیم اختصاصی برای فضاهای با ارتفاع زیاد و مساحت گسترده ساخته شده؛ زیرا سایر دتکتورها مانند دتکتورهای نقطهای دچار ضعف عملکردی در این مکانها بودند. همچنین به آن آشکارساز دود خطی یا دتکتور پرتوی نیز گفته میگویند. در ادامه این محتوا با جنبههای مختلف اعم از کاربرد و مزایا و ویژگیهای این دتکتور آشنا میشوید.
بررسی کامل مکانیزم و اصول عملکرد بیم دتکتور
در طراحی و ساخت سیستم اعلام حریق بیم دتکتور (Beam Detector)، از تکنولوژی و اصل کاهش شدت نور استفاده شده است. بیم دتکتور، در حالت عادی و بیخطر یک پرتو نور نامرئی (اغلب مادون قرمز) را در سراسر یک مسیر مستقیم افقی ساطع میکند. این نور نامرئی در حالتی که هیچ حریقی رخ ندهد، بهطور کامل در سیستم دریافت و ثبت میشود. یعنی سیستم هوشمندی که طراحی کردند، بهطور خودکار متوجه ثبات در پرتو نوری خواهد شد؛ اما اگر حریق یا آتشسوزی اتفاق بیافتد، پرتو نوری مسدود میشود.
مسدود شدن پرتو نوری به این معناست که دستگاه اعلام حریق متوجه تغییرات و کاهش شدت در مسیر این نور نامرئی خواهد شد. همین کاهش شدت نور در سیستم اعلام حریق، به معنای آلارم و هشدار دادن است.
هنگام آتشسوزی چه علائمی در سیستم بیم دتکتور شناسایی میشوند؟
یکی از علائمی که در سیستم اعلام حریق بیم دتکتور قابل شناسایی بوده، دود ناشی از آتش است. پرتو نوری که توسط بیم دتکتور ساطع میشود، توسط عاملهای مختلفی که یکی از مهمترینشان دود ناشی از آتشسوزی به حساب میآید. بنابراین با افزایش حجم دود و انسداد پرتو نوری، سیگنال حریق به کنترل پنل ارسال میشود.
البته نشانهها و علائم خاص دیگری نیز وجود دارند که ممکن است منجر به ارسال آلارم کاذب یا سیگنال اشتباه به کنترل پنل سیستم اعلام حریق شوند. برخی از این نشانهها عبارتند از:
- ذرات معلق غیرحریق حاصل از فرآیندهایی صنعتی مانند جوشکاری
- بخار آب و مه در محیطهای مرطوب
- تابش مستقیم یا انعکاس شدید نور خورشید
همانطور که مشاهده فرمودید، نشانههای خاصی وجود دارند که فرآیند تشخیص دقیق و درست بیم دتکتور را دچار مشکل و اختلال میکنند. حال چاره کار چیست؟ بههنگام نصب بیم دتکتور، باید تمام استانداردها رعایت شوند و هیچ مانع فیزیکی یا محیطی در مسیر دتکتور و بهطور کل فضای محیط وجود نداشته باشد. در ادامه با نحوه نصب و اصول استفاده از بیم دتکتور را شرح دادیم.
اصول نصب و الزامات استاندارد بیم دتکتور
یکی از مهمترین مرحلههای استفاده از بیم دتکتور، همان مرحله اول یعنی نصب صحیح است. نصب صحیح بیم دتکتور حیاتیترین گام برای تضمین عملکرد مطمئن و دقیق محسوب میشود. در هنگام نصب توجه به استانداردهایی از قبیل عدم وجود تداخلهای محیطی و فیزیکی برای عملکرد بهینه تشخیص حریق بسیار مهم است.
- انتخاب موقعیت و ارتفاع نصب: ارتفاع استاندارد از سقف و از کف محیط باید بهخوبی لحاظ شود.
- توجه به موانع خاص در سقف محیط: در سقف برخی از محیطها موانعی مانند تیرآهنها قرار دارد که بیم دتکتور باید در زیر آنها قرار گیرد.
- رعایت طول مسیر بین فرستنده و گیرنده: حداکثر طول پرتو نباید از 100 متر بیشتر تجاوز کند.
- دور از منابع نوری شدید: بیم دتکتور باید تا حد امکان دور از نور مستقیم خورشید یا منابع نوری بسیار شدید قرار گیرد.
با توجه به نکتههای مذکور میتوانید عملکرد هرچه بهتر بیم دتکتور را در اختیار داشته باشید. البته که برای نصب و راهاندازی سیستم اعلام حریق بیم دتکتور، باید به سراغ متخصصان و کارشناسان این حوزه بروید.
بیم دتکتور برای چه مکانهایی کاربرد دارد؟
بیم دتکتور برای مکانهای مختلفی اعم از سالنهای خط تولید و مراکز خرید بزرگ و … استفاده میشود. به علت اینکه اینگونه مکانهای بزرگ نیازمند کنترل و نظارت دقیقتر هستند، باید از بیم دتکتور استفاده شود، زیرا از تکنولوژی هوشمندی برخوردار است. حال در ادامه لیستی از مکانهایی که باید بیم دتکتور در آنها نصب شود را ارائه کردیم:
- سالنهای تولید و کارخانجات صنعتی
- فرودگاهها و آشیانههای هواپیما
- مراکز خرید و مجتمعهای تجاری بزرگ
- سالنهای ورزشی و استادیومهای سرپوشیده
- موزهها و بناهای تاریخی
- ایستگاههای قطار و مترو
- سالنهای نمایش، سینما و تئاتر
- هتلها و لابیهای بزرگ
بررسی مزیتهای سیستم اعلام حریق بیم دتکتور
بیم دتکتور مزیتهای فراوانی برای محیطهای وسیع و صنعتی دارد. عملکرد و توانایی آن در پوشش دهی کامل فضاهای وسیع و مرتفع مهمترین مزیت این سیستم است. در ادامه مزیتهای کلیدی بیم دتکتور را برایتان شرح دادیم:
| مزیت | توضیح |
| پوششدهی وسیع و خطی | بیم دتکتور امکان نظارت و تشخیص دود در مسیرهای طولانی را فراهم میکند. |
| مقرون به صرفه بودن | هزینه تجهیزات، کابلکشی و نصب کمتر از سایر سیستمها محاسبه خواهند شد. |
| قابلیت تنظیم حساسیت | امکان تنظیم دقیق آستانه تشخیص دود (درصد کاهش نور) بر اساس شرایط محیطی وجود دارد. |
| امکان تنظیم خودکار | بسیاری از بیم دتکتورها دارای قابلیت تنظیم و تراز خودکار هستند. |
| مناسب برای سقفهای بلند | بهترین گزینه برای ساختمانهایی با ارتفاع زیاد (بیش از ۱۰.۵ متر) است. |
| نگهداری سادهتر | بهجای سرویس دهها دتکتور نقطهای، تنها تمیزکاری و کالیبراسیون چند واحد بیم دتکتور کافی است. |
جمعبندی
همانطور که در این محتوا شرح داده شد، بیم دتکتور یکی از کاربردیترین سیستمهای تشخیص حریق به حساب میآید. بیم دتکتور در واقع یک سیستم هوشمندی است که پرتو نوری از خود ساطع میکند و اگر آتشسوزی و حریق رخ دهد این پرتو نور توسط دود ناشی از حریق دچار تغییرات و اختلالهایی میشود. تغییر در حالت پرتو نور و انسداد مسیر نوری آن در سیستم تشخیص داده شده و به کنترل پنل اعلام حریق منتقل خواهد شد. البته برای اینکه عملکرد بهصورت بهینه و اصولی انجام شود، رعایت اصول استاندارد و الزامات نصب حیاتی است. در صورت عدم رعایت استانداردها، ممکن است اعلامهای کاذب و اشتباه در کنترل پنل شاهد باشید.
به منظور کسب اطلاعات تخصصی در مورد این تکنولوژی میتوانید با کارشناسان مجموعه آسا فایر تماس بگیرید. ممنون از همراهی شما…
