سیستم‌های اعلام حریق نقش بسیار مهمی در ایمنی ساختمان‌ها ایفا می‌کنند و یکی از متداول‌ترین انواع این سیستم‌ها، سیستم اعلام حریق متعارف است. این سیستم‌ها به دلیل سادگی، قیمت مناسب و عملکرد مؤثر، گزینه‌ای محبوب برای بسیاری از ساختمان‌های مسکونی، تجاری و صنعتی محسوب می‌شوند. در این مقاله، به بررسی تجهیزات اعلام حریق متعارف، نحوه عملکرد، مزایا، نکات خرید، نصب و قیمت آن‌ها می‌پردازیم.

 تجهیزات اعلام حریق متعارف چیست و چگونه کار می‌کند؟

سیستم اعلام حریق متعارف (Conventional Fire Alarm System) یکی از قدیمی‌ترین و پرکاربردترین روش‌های شناسایی آتش‌سوزی است که به‌صورت منطقه‌ای (زون‌بندی) عمل می‌کند. این سیستم برای ساختمان‌های کوچک و متوسط مناسب بوده و در آن، تجهیزات مختلفی مانند دتکتورها، آژیرها و شستی‌ها به پنل مرکزی متصل می‌شوند. نحوه عملکرد سیستم اعلام حریق متعارف به شکل زیر است:

• زون‌بندی ساختمان: ساختمان به بخش‌های مختلفی (زون‌ها) تقسیم می‌شود و هر زون دارای تعدادی دتکتور و شستی اعلام حریق است.
• تشخیص حریق: اگر یکی از دتکتورها دود یا حرارت غیرعادی را تشخیص دهد یا یکی از شستی‌ها فشرده شود، سیگنال هشدار به پنل مرکزی ارسال می‌شود.
• فعال شدن آژیرها: پنل کنترل، آژیرها و هشداردهنده‌ها را فعال می‌کند تا ساکنان متوجه خطر شوند.
• نمایش زون آتش‌سوزی: پنل مرکزی مشخص می‌کند که کدام زون دچار مشکل شده است، اما نقطه دقیق آتش را نشان نمی‌دهد.
• بررسی و واکنش: تیم‌های ایمنی و آتش‌نشانی محل زون را بررسی کرده و اقدامات لازم را انجام می‌دهند.

 انواع تجهیزات اعلام حریق متعارف و کاربردهای آن‌ها

سیستم‌های اعلام حریق متعارف از چندین جزء اصلی تشکیل شده‌اند که هرکدام نقش مهمی در تشخیص و اعلام خطر دارند. این تجهیزات شامل موارد زیر می‌شوند:

1. دتکتورها (Detector)

• دتکتورها اجزای کلیدی در تشخیص دود، حرارت یا شعله هستند:
• دتکتور دودی متعارف: دود ناشی از آتش‌سوزی را تشخیص داده و هشدار ارسال می‌کند.
• دتکتور حرارتی متعارف: افزایش دمای غیرعادی را شناسایی کرده و هشدار می‌دهد.
• دتکتور ترکیبی (دود و حرارت): ترکیبی از هر دو عملکرد برای تشخیص بهتر.

2. شستی اعلام حریق (Manual Call Point)

این تجهیزات به‌صورت دستی فعال می‌شوند و معمولاً در مسیرهای خروجی ساختمان نصب می‌شوند. در صورت مشاهده آتش، افراد می‌توانند شستی را فشار داده و هشدار را فعال کنند.

3. پنل کنترل مرکزی (Fire Alarm Control Panel)

مغز سیستم اعلام حریق که وظیفه پردازش سیگنال‌ها را بر عهده دارد. نمایشگر پنل نشان می‌دهد که در کدام زون، آتش‌سوزی یا خرابی رخ داده است.

4. آژیرها و فلاشرها (Sounder & Beacon)

آژیرها صداهای هشداردهنده پخش می‌کنند تا افراد را از خطر آگاه سازند. فلاشرها (چراغ‌های هشدار) برای محیط‌های پر سر و صدا یا برای افراد ناشنوا طراحی شده‌اند.

5. ماژول‌های مرتبط

ماژول‌های رله‌ای برای اتصال سیستم اعلام حریق به دیگر تجهیزات ایمنی مانند درب‌های ضد حریق و سیستم‌های اطفاء حریق استفاده می‌شوند.

مزایای استفاده از سیستم اعلام حریق متعارف در ساختمان‌ها

استفاده از سیستم‌های اعلام حریق متعارف دارای مزایای متعددی است که آن را به یک گزینه مناسب برای بسیاری از ساختمان‌ها تبدیل کرده است:

مزایا	توضیحات
قیمت مناسب	هزینه نصب و راه‌اندازی سیستم‌های متعارف نسبت به سیستم‌های آدرس‌پذیر کمتر است.
سادگی در نصب و نگهداری	طراحی این سیستم‌ها ساده است و نیازی به برنامه‌ریزی پیچیده ندارد. قطعات آن به‌راحتی قابل تعویض و تعمیر هستند.
مناسب برای ساختمان‌های کوچک و متوسط	ساختمان‌هایی مانند مدارس، ادارات، انبارها و آپارتمان‌های کوچک نیازی به سیستم‌های پیچیده ندارند و سیستم متعارف گزینه‌ای مناسب برای آن‌هاست.
پشتیبانی از تجهیزات متنوع	این سیستم‌ها از انواع دتکتورها، آژیرها و شستی‌ها پشتیبانی می‌کنند.

نکات مهم خرید و قیمت تجهیزات اعلام حریق متعارف

برای خرید بهترین تجهیزات اعلام حریق متعارف، باید به چند فاکتور کلیدی توجه داشته باشید:

• مطابقت با استانداردها: از تجهیزات دارای تأییدیه‌های ملی و بین‌المللی استفاده کنید.
• گارانتی و خدمات پس از فروش: محصولاتی با ضمانت معتبر و خدمات پس از فروش مناسب را انتخاب کنید.
• نیازسنجی دقیق: متناسب با متراژ و نوع کاربری ساختمان، تجهیزات مناسب را انتخاب کنید تا از هزینه‌های اضافی جلوگیری شود.

بازه قیمتی تجهیزات اعلام حریق متعارف را برای هر یکی از اجزا، به شکل زیر می­توانیم بیان کنیم:

پنل کنترل مرکزی:

2 زون: 3,000,000 – 6,000,000 تومان

4 زون: 6,000,000 – 8,000,000 تومان

8 زون: 8,000,000 – 15,000,000 تومان

دتکتور دودی متعارف: 500,000 – 1,500,000 تومان

دتکتور حرارتی متعارف: 400,000 – 1,200,000 تومان

دتکتور ترکیبی (دود و حرارت): 500,000 – 1,500,000 تومان

شستی اعلام حریق: 400,000 – 900,000 تومان

آژیر و فلاشر: 700,000 – 2,000,000 تومان

برندهای معتبر معمولاً قیمت بالاتری دارند اما کیفیت و دوام بیشتری نیز ارائه می‌دهند. همچنین پنل‌های کنترل با زون‌های بیشتر، هزینه بالاتری دارند. تجهیزات دارای قابلیت‌های پیشرفته‌تر قیمت بیشتری دارند. در ضمن، تجهیزاتی که دارای گواهینامه‌های بین‌المللی مانند EN54 و UL هستند، معمولاً قیمت بالاتری دارند.

با در نظر گرفتن این نکات، می‌توانید بهترین تجهیزات اعلام حریق متعارف را با قیمت مناسب و کیفیت مطلوب تهیه کنید.

جمع بندی

سیستم اعلام حریق متعارف یک راه‌حل اقتصادی و کارآمد برای افزایش ایمنی ساختمان‌ها است. با انتخاب تجهیزات استاندارد و مناسب، می‌توان از عملکرد بهینه سیستم اطمینان حاصل کرد. همچنین، نگهداری منظم و بررسی دوره‌ای، دوام و عملکرد صحیح سیستم را تضمین می‌کند.