خاموش کننده دی اکسید کربن در مورد فرآیند نحوه استفاده، به چهار مرحله مانند تصویر بالا خلاصه میشود که در اصطلاح به آن PASS گفته میشود که این کلمه مخفف و برگرفته از حروف اول چهار عبارت ذیل میباشد:
- Pull the pin (ضامن را بکشید)
- Aim at base of fire (بن حریق را هدف بگیرید)
- Squeeze handle (اهرم را فشار دهید)
- Sweep from side to side (از یک طرف به طرف دیگر جارو کنید)
چنانچه علاقه به داشتن اطلاعات بیشتر در این زمینه هستید، پیشنهاد میکنم ادامه مطلب رو از دست ندین:
آشنایی با موارد استفاده از کپسول آتش نشانی با عامل خاموش کنندگی CO2:
CO2 که به آن دی اکسید کربن و یا کربن دی اکسید نیز گفته میشود یک نوع گاز بیرنگ و در غلظت پایین بدون بو، خنثی و عایق الکتریسته میباشد که در کپسولهای آتشنشانی، CO2 به عنوان ماده خاموشکننده با فشار حدود 60 بار به صورت مایع قرارداده میشود.
عملکرد گاز CO2 به این صورت میباشد که اکسیژن هوا را رقیق کرده و بنابراین سطح اکسیژن کاهش پیدا کرده و در نتیجه طبق مثلث حریق اکسیژن با ماده سوختی ترکیب نشده و سوختن متوقف خواهد شد.
این نوع کپسول آتش نشانی در درجه اول برای استفاده در آتشسوزی کلاس B و C در نظر گرفته شده است.
آتشسوزی کلاس B مربوط به مایعات قابل اشتعال مانند بنزین، الکل، روغن، رنگهای روغنی، قیر، حلالها و گریسهای نفتی میباشد.
آتشسوزی کلاس C هم مربوط به تجهیزات الکتریکی برقدار مانند تابلو برق، موتور الکتریکی کامپیوتر، سرور و …. میباشد که به دلیل نارسانا (عایق در برابر الکتریسته) بودن گاز CO2، خطر برق گرفتگی وجود ندارد و برای این گروه از حریق مناسب میباشد.
روشهای خاموش کردن آتش در خاموش کننده های CO2:
در خاموش کنندههای دی اکسید کربن، قدرت پرتاب ماده خاموشکننده داخل سیلندر محدود میباشد و بنابراین ممکن است تحت تأثیر باد قرار گیرد، در نتیجه هنگام استفاده بایستی نازل را به طور منطقی به آتش نزدیک کرد و تخلیه گاز به صورتی انجام پذیرد که با این کار ماده خاموش کننده به سمت بن حریق یا همان پایههای شعله هدایت شود.
اطمینان حاصل کنید که آتش به طور کامل خاموش شده است زیرا در صورت استفاده از کپسول های آتش نشانی C02 امکان احتراق مجدد وجود دارد بنابراین تخلیه باید روی سطح در حال سوختن حتی پس از خاموش شدن شعله ادامه یابد تا زمان بیشتری برای خنک شدن داشته باشد و از جان گرفتن مجدد حریق احتمالی جلوگیری شود.
متداولترین روش استفاده از کپسول آتشنشانی CO2 در اطفای آتشسوزی کلاس B (مایعات قابل اشتعال)، این است که از لبه حریق که در نزدیک ما وجود دارد شروع کنیم.
بدین صورت که با فشار دادن آرام اهرم، تخلیه خاموشکننده را با یک حرکت جارویی آهسته از یک طرفه شروع کنیم و هنگامی که آتش شروع به کاهش کرد، به تدریج به سمت پشت آتش ادامه داده و پیش رویم.
این روش برای آتشسوزیهای پخش شده و ریخته شده مناسب است.
روش دیگر خاموش کردن آتش این است که سر نازل تخلیه را با زاویه 45 درجه به سمت مرکز حریق گرفته و از بالا تخلیه را انجام دهیم که در این حالت نیاز به حرکت دادن شیپورک نیست.
این روش برای خاموش کردن حریق ناشی از تجهیزات الکتریکی مناسب میباشد.
بدلیل اینکه وزن گاز CO2 تقریباً 1.5 برابر بیشتر از هوا میباشد بنابراین بر روی ماده سوختی نشسته و اصطلاحاً آن را خفه میکند و در نتیجه ماده سوختی نمیتواند با اکسیژن هوا ترکیب شود.
نکات ایمنی که در هنگام استفاده از خاموش کنندههای CO2 باید به آنها توجه داشت:
استفاده از گاز CO2 در فضاهای بسته مانند اتاقهای کوچک، کمد و یا … ممکن است خطر مرگ داشته باشد به این دلیل که اکسیژن هوا کم شده و فرد ممکن است هوشیاری خود را از دست داده و دچار خفگی شود.
بنابراین در این گونه فضاها، استفاده از گاز CO2، منوط به داشتن تهویه مناسب هوا میباشد.
یکی از خطرات و صدمات رایجی که بارها و بارها در مورد استفاده از کپسول های آتش نشانی Co2 می شنویم، سوختگی در اثر سرما با همان سرما سوختگی است.
این سوختگی دردناک ناشی از یخزدگی انگشتان دست در هنگام استفاده از خاموش کننده CO2 میباشد و این مهم دو دلیل متداول دارد.
دلیل اول اینکه گاز CO2 در محل اتصال آهنی بین شلنگ و شیر کپسول در هنگام تخلیه نشت کرده و باعث سوختگی بین انگشت شست و سبابه میشود.
راه حل این است که واشر پلاستیکی را پس از استفاده و یا در هر بار سرویس تعویض کنید و محل اتصال آهنی شلنگ به شیر سیلندر را تا جای ممکن سفت و محکم کنید.
دلیل دوم اینکه کاربر در هنگام تخلیه گاز، سر نازل را گرفته و این امر موجب سرما سوختگی در کف دست و از دست دادن احتمالی پوست میشود.
برای جلوگیری از این مشکل، آموزش صحیح نحوه استفاده به کاربران و نصب شیپور یا همان بوقی بر روی شلنگ تخلیه میباشد.
لازم به ذکر است که اکثر شلنگهای کپسول آتشنشانی CO2 دارای بوقی یا همان شیپورک میباشند.