راهنمای نصب و راه اندازی دستگاه مرکزی اعلام حریق زیتکس ZX-1800 N

مقدمه

لطفاً قبل از نصب و نگهداری این دستگاه، دستورالعمل‌ها را با دقت مطالعه نمایید.
توصیه می‌شود الزامات استانداردهای ملی ایران شماره 3707 و 1-19684 و استانداردهای BS EN 54-2 و BS EN 54-4 مورد مطالعه قرار گیرد.
در ارتباط با سوء تفسیر دستورالعمل‌ها یا راهنمایی‌های ارائه شده همراه با دستگاه مرکزی اعلام حریق، هیچ گونه مسئولتی متوجه سازنده دستگاه مرکزی نمی‌باشد.
توصیه اکید می‌شود نصب دستگاه توسط افراد واجد شرایط و با نظارت نماینده سازمان آتش‌نشانی انجام و پس از پایان نصب دستگاه، تست اولیه بر روی آن اجرا شود تا از کارکرد صحیح آن اطمینان حاصل گردد.
این دستگاه تنها باید توسط فرد واجد شرایط و دارای مهارت‌های فنی مناسب نصب و نگهداری شود.
جهت کارکرد صحیح مرکز کنترل اعلام حریق و اجزای آن، فرآیند نگهداری و سرویس‌های دوره‌ای الزامی است.

راهنمای طراحی سیستم اعلام حریق

کنترل پنل (دستگاه مرکزی)

دستگاه باید درون ساختمان و در مکانی قرار داشته باشد که دسترسی به آن توسط ساکنین ساختمان و مسئولان مربوطه به راحتی صورت پذیرد. چنین محلی معمولاً در طبقه همکف و در نزدیکی ورودی ساختمان انتخاب می‌شود. محل نصب باید تمیز و خشک بوده و احتمال دستکاری و خراب‌کاری در انتخاب محل دستگاه باید مدنظر قرار گیرد. نور و شدت صدای محیطی باید به گونه‌ای باشد که امکان مشاهده واضح نشانگری‌ها و شنیدن صدای بازر داخلی دستگاه مرکزی وجود داشته باشد.

آژیرها

حداقل سطح صدای ایجادی توسط آژیرها باید 65 db یا 5 db بیشتر از سطح صدای پس‌زمینه باشد. هشدار شنیداری اعلام حریق باید در تمامی بخش‌های ساختمان قابل شنیدن باشد. در اتاق‌های خواب، سطح صدا برای بیدار کردن افرادی که در خواب هستند بهتر است 75 db انتخاب شود. سطح صدا تحت هیچ شرایطی نباید از 120 db بیشتر باشد. دو مدار برای آژیر در دستگاه مرکزی پیش‌بینی شده است. تعداد آژیرهای استفاده شده در هر لاین باید تقریباً یکسان باشد. یک آژیر باید در نزدیکی دستگاه مرکزی نصب شود.

شستی‌های اعلام حریق

شستی‌های اعلام حریق باید در تمامی مسیرهای خروجی به ویژه در پاگردها و راه‌پله‌ها و نزدیک تمامی درهای خروجی تعبیه شوند. حداکثر فاصله از یک نقطه مشخص در ساختمان تا شستی اعلام حریق نباید از 30 متر بیشتر باشد (در مناطقی که احتمال خطر بیشتر است، این فاصله باید کمتر باشد). این شستی‌ها باید به صورت ایده‌آل در فاصله 1/4 متر از کف و در موقعیتی آشکار و در دسترس نصب شوند. محدودیتی برای تعداد شستی‌های نصب شده در یک زون وجود ندارد.

نکته:بسیاری از شستی‌های اعلام حریق دارای یک مقاومت می‌باشند. این مورد را می‌توان با استفاده از یک اهم‌متر با کیفیت مطلوب تعیین نمود. در حالت عادی، شستی‌های اعلام حریق باید مدار باز (عدم وجود مقاومت) را نشان داده و در حالت فعال، مقاومت بین 470 تا 680 اهم را باید نشان دهد. در صورت عدم تعبیه مقاومت برای شستی، یک مقاومت باید به صورت سری با شستی اتصال داده شود تا از رخ دادن شرایط اعلام خطر اطمینان حاصل شود.

آشکارسازها

برای مشاهده حداکثر تعداد آشکار سازهای دودی و حرارتی قابل نصب بر روی دستگاه مرکزی، به بخش «مشخصات پانل» مراجعه شود.

آشکارسازهای دودی

دو نوع آشکارساز دودی وجود دارد. نوع یونیزاسیون و نوع اپتیکی. نوع یونیزاسیون معمولاً در آشکارسازی حریق‌های تمیزسوز سریع‌تر ‌عمل می‌نماید. نوع اپتیکی در آشکارسازی حریق‌های بدون شعله عملکرد سریع‌تری دارد. در تمامی شرایط و موقعیت‌ها، هیچ یک از دو نوع آشکارساز دودی نسبت به دیگری برتری ندارد. برخی سازمان‌ها ممکن است تنها اجازه استفاده از نوع خاصی از آشکارساز دودی را بدهند، این مورد را باید با مسئولین مربوطه مورد بررسی قرار دهید. از نصب آشکارسازهای دودی در مکان‌هایی با شدت جریان هوای بالا خودداری نمایید. تعیین محل نصب آشکارسازهای دودی به عوامل متعددی وابسته است که در این زمینه مطالعه استاندارد ملی ایران به شماره 1-19684 توصیه می‌شود.
آلوده بودن محیط، گرد و خاک، دود، بخارات، بخار آب و میعان روی عملکرد آشکارسازهای دودی تاثیر منفی داشته و منجر به ایجاد آلارهای نادرست و نیاز به تمیزکاری‌های متناوب خواهد شد.

آشکارسازهای حرارتی

این آشکارسازها در محل‌هایی مورد استفاده قرار می‌گیرند که امکان استفاده از آشکارسازهای دودی وجود ندارد (مانند آشپزخانه‌ها و موتورخانه‌ها). دو نوع آشکارساز حرارتی وجود دارد: نوع دما ثابت و نوع نرخ افزایش دما.
آشکارسازهای حرارتی دما ثابت در شرایطی مورد استفاده قرار می‌گیرند که افزایش‌های ناگهانی در دمای محیط متداول بوده و این امر باعث فعال شدن آشکارسازها می‌شود (مانند آشپزخانه‌ها). آشکارسازهای حرارتی نوع نرخ افزایش دما در بقیه مکان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. واکنش نوع نرخ افزایش دما نسبت دمای نوع ثابت سریع‌تر است.
نکته:فعالیت‌های ساختمانی باعث ایجاد شرایط نامساعد می‌شود. در صورت امکان تمامی آشکارسازها را تا زمان تکمیل کارهای ساخت و ساز از محل جدا نمایید تا مانع از کثیف شدن آنها شوید. در صورت نصب در حین انجام عملیات ساختمانی، درپوش‌های سبز رنگ ضد گرد و غبار روی آشکارسازها باقی بماند. هنگام راه‌اندازی و استفاده از سیستم اعلام حریق، این درپوش‌ها باید برداشته شود.

آشکارسازهای گازی

این آشکارسازها برای تشخیص نشت گازهای قابل اشتعال یا گاز مونوکسیدکربن در اماکن عمومی، منازل، تاسیسات و کارخانجات مناسب است. این آشکارسازها غالباً نیاز به تغذیه کمکی VAC 220 دارند.

باتری‌ها

برای تامین توان دستگاه مرکزی در شرایط قطع منبع تغذیه اصلی، از دو باتری 12 ولتی (برای پانل‌های 2 تا 6 زون از دو باتری 12 ولت 4.5 آمپرساعت و برای پانل‌های 8 تا 18 زون از دو باتری 12 ولت 7.2 آمپرساعت استفاده شود) (با اتصال سری به هم) استفاده می‌شود. عمر باتری‌ها در شرایط عادی باید 4 سال باشد. برای مشاهده جزئیات بیشتر به استاندارد ملی ایران شماره 1-19684 مراجعه شود.
ظرفیت باتری استفاده شده به زمان آماده به کار بودن دستگاه مرکزی بستگی خواهد داشت (به بخش «مشخصات پانل» مراجعه شود).
توجه داشته باشید که تعداد آژیرها، آشکارسازها و سایر بارهای تامین شده از طرف دستگاه مرکزی، زمان آماده به کار بودن باتری‌ها را تغییر خواهد داد. برای دور انداختن باتری‌ها، مطابق با دستورالعمل سازنده آن عمل نمایید.
نکته: دستگاه مرکزی دارای مدار پیچیده‌ای برای نظارت بر عملکرد باتری‌ها می‌باشد. دشارژ بودن باتری یا معیوب بودن سلول‌های آن باعث ایجاد خطای منبع تغذیه/باتری روی دستگاه مرکزی خواهد شد. با استفاده از باتری‌های جدید و کاملاً شارژ شده، دستگاه را مجدداً مورد تست قرار دهید.

کابل‌ها سیم‌کشی‌ها و سایر اتصالات

توصیه‌های مربوط به کابل‌ها، سیم‌کشی‌ها و سایر اتصالات در بند 26 از استاندارد ملی ایران شماره 1-19684 آورده شده است.

نصب و سیم‌بندی دتکتور، شستی و آژیرها

کابل‌ها، شستی‌های اعلام حریق و پایه‌های آشکارساز را در موقعیت مناسب نصب نمایید. کابل‌ها باید با استفاده از مولتی‌متر با کیفیت مطلوب تست شوند.
نکته: از تستر میگر (Megger) برای تست کردن آشکارسازها، آژیرها یا تجهیزات کنترلی استفاده نشود. ولتاژ 500 ولت آزمون به طور کامل تجهیزات را از بین خواهد برد.

تصویر شماره 1 – آرایشات سیم‌کشی نوعی برای انواع آشکارسازها، آژیرها و شستی‌های اعلام حریق

شستی برگشت پذیر ZI-CP 95

کنتاکت شماره 1 : ورودی +
کنتاکت شماره 1A : خروجی +
کنتاکت شماره 2 : ورودی –
کنتاکنت شماره 2A : خروجی –

شستی اگر در انتهای خط زون باشد مقاومت 6/8 کیلو اهم طبق تصویر باید مابین پایه‌های 2 و 4 بسته شود.
اگر شستی در وسط دتکتورها قرار گیرد خروجی مثبت و منفی از دتکتورها به ترتیب به پایه‌های 3 و 1 وصل می‌شود.
و برعکس اگر دتکتورها بعد از شستی قرار دارند، خروجی 4 و 2 به ترتیب به مثبت و منفی دتکتور وصل می‌شود.

توجه: در شستی CP 95 هرگاه در پانل صفحه جلو شستی (صفحه پلاستیکی سفید رنگ) نوار زرد رنگ بالای صفحه قابل روئیت باشد، حتماً شستی را به حالت آماده به کار ببرید و صفحه سفید رنگ را در جای خود قرار دهید در غیر اینصورت در حالت حریق باقی می‌ماند و آلارم کاذب حریق به دستگاه مرکزی ارسال می‌کند.

شستی ZI-CP 85 و ZI-CP 86

کنتاکت شماره 1 : ورودی +
کنتاکت شماره 1A : خروجی +
کنتاکت شماره 2 : ورودی –
کنتاکت شماره 2A : خروجی –

شستی اگر در انتهای خط زون باشد، مقاوت 6/8 کیلو اهم بین 1A و 2A وصل می‌شود.
و اگر شستی قبل دتکتورها باشد، خروجی سیم‌های زون از 1A و 2A به دتکتور بعدی می‌باشد.

نصب دستگاه مرکزی اعلام حریق

دستگاه مرکزی را از بسته‌بندی آن خارج نموده پیچ تعبیه شده در وجه جلویی را باز کنید. با استفاده از سوراخ‌های نصب تعبیه شده، دستگاه را به دیوار متصل نمایید. شرایط و ساختار دیوار را مورد ارزیابی قرار داده و بر اساس آن، ابزار نصب مناسب را انتخاب نمایید. در صورتی که هنگام نصب، گرد و خاکی ایجاد می‌شود، این گرد و خاک نباید وارد دستگاه مرکزی شود. علاوه بر این، برای جلوگیری از وارد آمدن آسیب به سیم‌کشی‌ها یا سایر اجزا، احتیاط کامل باید در دستور کار قرار گیرد.
تمام سیم‌کشی‌های منبع تغذیه باید مطابق با الزامات استاندارد ملی ایران شماره 1-19684 یا مطابق با قوانین ملی سیم‌کشی انجام شوند.

الزامات کلی در ارتباط با سیم‌کشی منبع تغذیه عبارتند از:
1 – استفاده از سیم‌کشی ثابت
2 – استفاده از کابل سه هسته‌ای با حداقل سطح مقطع 0.75 میلی‌متر مربع

تمامی سیم‌کشی‌های بیرونی که وارد دستگاه می‌شوند باید بخوبی با استفاده از مواد مقاوم در برابر حریق عایق‌بندی شوند. تا زمانی که کار تست دستگاه مرکزی به اتمام نرسیده، سیم آشکارساز را به بلوک ترمینال وصل نکنید. پس از قطع کردن تمامی اتصالات ورودی به دستگاه مرکزی، آژیرها، شستی‌ها و آشکارسازها را نصب نمایید. قبل از نصب آخرین آژیر و آشکارساز، مقاومت‌های انتهای خط را از بلوک‌های ترمینال زون جدا کرده و در روی آخرین المان روی هر زون نصب نمایید.
برای بررسی کارکرد باتری‌ها، توان دستگاه را با استفاده از باتری‌ها تامین نمایید. جزئیات مربوط به باتری‌ها در بخش مشخصات پانل ارائه شده است.
با استفاده از سیم اتصال تهیه شده مطابق با شکل 2، باتری‌ها را به صورت سری متصل نمایید. وصل کردن برعکس باتری‌ها باعث سوختن فیوز آنها شده و می‌تواند به دستگاه مرکزی آسیب وارد نماید.
موقعیت باتری‌ها در پانل باید مطابق با شکل 3 باشد. باتری‌های استفاده شده را مطابق با دستورالعمل‌های سازنده باتری دور بیاندازید. پس از وصل کردن باتری‌ها پانل را ببندید (مراقب باشید تا هیچ سیمی هنگام بستن پانل بین درب‌های آن گیر نکند).
پیچ درپوش پانل را بسته و منبع تغذیه دستگاه را روشن نمایید. تحت این شرایط، پانل باید در وضعیت عادی قرار داشته باشد.
در غیر اینصورت، به بخش راهنمای عیب‌یابی مراجعه کنید. حال سیستم را تست کرده و از کارکرد آن اطمینان حاصل نمایید.

بردهای داخلی مرکز اعلام حریق

مرکز اعلام حریق زیتکس دارای سه برد داخلی به نام‌های برد منبع تغذیه، مادربرد و کارت زون می‌باشد که شکل زیر این سه برد را به تفکیک نشان می‌دهد.

مشخصات ترمینال دستگاه مرکزی اعلام حریق

تست کردن دستگاه مرکزی اعلام حریق

دستگاه مرکزی را می‌توان قبل از متصل کردن نیز مورد آزمون قرار داد. در صورت تست قبل از نصب، اطمینان حاصل کنید که مقاومت‌های انتهای خط در ترمینال‌های آژیر و زون وصل شده است. به جز منبع تغذیه، از وصل کردن سایر سیم‌ها خودداری شود.
باتری‌ها را مطابق با شکل 2 به دستگاه وصل کنید. در این حالت نشانگر مربوط به خطای BATTERY / POWER SUPLLY FAULT روشن شده و بازر داخلی دستگاه به صدا در خواهد آمد. ورودی 220 ولت را به برق وصل کنید. در این حالت چراغ POWER ON روشن شده و نشانگر خطای منبع تغذیه خاموش و بازر قطع خواهد شد.
قطع باتری‌ها نیز باعث بروز خطای BATTERY / POWER SUPLLY FAULT و فعال شده بازر دستگاه خواهد شد.

سوئیچ تغییر حالت کارکردی

سوئیچ آلفای تعبیه شده برای دستگاه دارای 2 حالت کارکردی است. در حالت (Lock) Normal، دکمه‌های فشاری روی دستگاه کار نخواهند کرد، با چرخاندن سوئیچ و قرار دادن آن روی حالت Manual Control، امکان کنترل کارکرد کلیدهای روی دستگاه وجود خواهد داشت. در این حالت دکمه Reset / LEDs and Buzzer Test را فشار دهید. در این حالت تمامی LED های مربوط به زون روی دستگاه روشن شده و بازر دستگاه شروع به صدا دادن خواهد کرد. این کار برای تست کردن LED ها و بازر دستگاه و بازنشانی دستگاه به حالت اولیه است.

تست کردن مدار منبع تغذیه

اتصال برق شهری را قطع کنید. پس از چند ثانیه، نشانگر مربوط به خطای منبع تغذیه/باتری روشن شده، نشانگر Power ON خاموش گردیده و صدای هشدار بازر ایجاد خواهد شد. با فشار دادن دکمه Silence Fault Buzzer، صدای بازر قطع خواهد شد، اما نشانگر خطای منبع تغذیه/باتری همچنان روشن باقی خواهد ماند.
منبع تغذیه (برق شهری) را مجدداً وصل نمایید. پس از مدت زمان کوتاه، پانل به شرایط عادی باز خواهد گشت. باتری را جدا نمایید. پس از زمانی کوتاه، نشانگر خطای منبع تغذیه/باتری روشن شده و بازر نیز به صدا در خواهد آمد. باتری را مجدداً وصل کنید. پس از مدت کوتاهی پانل به شرایط عادی باز خواهد گشت (یعنی فقط چراغ سبز Power On روشن خواهد بود).

تست مدارات آژیر

در صورت روشن بودن آژیرها، این تست نباید انجام شود، زیرا می‌تواند باعث سوختن فیوز آژیر شود. اطمینان حاصل کنید مقاومت انتهای خط روی لاین‌های آژیر وصل شده است. شرایط اتصال کوتاه را در لاین آژیر ایجاد کنید. نشانگر مربوط به خطای Sounder Fault روشن شده و بازر صدا ایجاد خواهد کرد. با فشردن دکمه Silence Fault Buzzer، صدای بازر قطع خواهد شد، اما نشانگر مربوطه تا زمان رفع ایراد، همچنان روشن باقی خواهد ماند. با رفع حالت اتصال کوتاه، پانل به شرایط عادی باز خواهد گشت. با جدا نمودن یکی از پایه‌های مقاومت انتهای خط، خطای مدار باز را روی لاین آژیر ایجاد کنید. نشانگر مربوط به خطای آژیر روشن شده و بازر صدا ایجاد خواهد کرد. با فشار دادن دکمه Silence Fault Buzzer، صدای بازر قطع شده، اما نشانگر مربوطه همچنان روشن باقی خواهد ماند. با بازگرداندن مدار به حالت اولیه،پانل نیز به حالت عادی باز خواهد گشت.

تست مدارات آشکارساز (اتصال زون)

اطمینان حاصل نمایید مقاومت انتهای خط روی ترمینال‌های هر زون متصل است. مقاومت می‌تواند یک مقاومت 6/8 کیلو اهمی باشد.

چهار حالت می‌تواند روی مدارات زون وجود داشته باشد:

1 – شرایط عادی: جریان، پیرامون حلقه آشکارساز از طریق مقاومت انتهای خط گردش می‌یابد تا سیم‌کشی را مورد نظارت قرار دهد. آشکارسازها و شستی‌ها به صورت موازی در راستای خط متصل می‌شوند.

2 – خطای مدار باز: سیم‌کشی در نقطه‌ای قطع شده و جریان نظارت نمی‌تواند گردش پیدا کند.

3 – خطای اتصال کوتاه: اتصال کوتاهی در برخی نقاط وجود دارد و جریان بسیار زیاد در حال گردش می‌باشد.

4 – شرایط حریق: اتصال کوتاه نسبی وجود دارد و جریان نظارتی افزایش می‌یابد، اما به اندازه‌ای نیست که بتواند خطای اتصال کوتاه را نشان دهد. بیشتر آشکارسازهای دودی زمانی که تحریک می‌شوند، اتصال کوتاه نسبی از خود نشان می‌دهند، اما شستی‌های اعلام حریق باید دارای مقاومت 470 تا 680 اهمی باشند. این مقاومت‌ها باید به صورت سری متصل شوند تا اتصال کوتاه نسبی را ایجاد نمایند (ممکن است مقاومت درون شسی تعبیه شده باشد).

خطاهای مدار باز

با جدا نمودن یکی از سیم‌های EOLR (مقاومت انتهای خط) روی ترمینال زون 1، حالت مدار باز ایجاد می‌شود. نشانگر خطای زون 1 روشن شده و بازر صدا ایجاد خواهد کرد. درون پانل (روی مادربرد یا برد اصلی) LED مربوط به خطای مدار باز زون 1 روشن خواهد شد. با فشار دادن دکمه Silence Fault Buzzer، صدا قطع خواهد شد اما نشانگر همچنان روشن باقی خواهد ماند. با برگرداندن مدار به حالت اولیه، پنل نیز به حالت عادی باز خواهد گشت.

خطاهای اتصال کوتاه

شرایط اتصال کوتاه روی زون 1 ایجاد کرده و این شرایط را حفظ کنید. نشانگر خطای مربوط به زون 1 روشن شده و صدای بازر هشدار ایجاد خواهد شد. درون پانل (روی مادربرد یا برد اصلی) LED مربوط به خطای اتصال کوتاه زون 1 روشن خواهد شد. با فشار دادن دکمه Silence Fault Buzzer، صدا قطع خواهد شد اما نشانگر همچنان روشن باقی خواهد ماند. با حذف حالت اتصال کوتاه، پانل به حالت عادی باز خواهد گشت. این تست را برای سایر زون‌ها نیز تکرار کنید.

شرایط حریق

با اتصال و فعال‌سازی یک شستی اعلام حریق یا با اتصال مقاومت 470 تا 680 اهمی به ترمینال‌ها، شرایط حریق را شبیه‌سازی نمایید. رله خروجی آژیر شروع به کار کرده، نشانگر حریق زون 1 روشن شده (به صورت چشمک زن)، صدای بازر مربوط به حالت حریق ایجاد گردیده و پانل وارد حالت اعلام خطر خواهد شد. دکمه Silence Alarm Sounders را فشار دهید. نشانگر حریق زون 1 به طور پیوسته روشن خواهد بود. بازر هشدار به صدا در خواهد آمد و آژیرها خاموش می‌شوند، ولی رله جانبی که برای فن تهویه هوای مثبت استفاده می‌شود هنوز فعال است. با فشار دادن دکمه Reset / LEDs and Buzzer Test، رله خروجی فن قطع شده و پانل نیز به حالت عادی خواهد گشت. این تست را برای سایر زون‌ها نیز تکرار کنید.

تست Evacuate

آخرین تست با فشار دادن دکمه Evacuate روی پانل انجام می‌شود. رله‌های خروجی برای بکار انداختن آژیرها وارد عمل خواهند شد.

معرفی نشانگرهای دستگاه مرکزی اعلام حریق

امکانات جانبی

تست مهندسی

روی مادربرد دستگاه مطابق با شکل 4، جامپری تعبیه شده که با تغییر حالت آن و قرار دادن جامپر روی موقعیت ب، پانل در حالت تست مهندسی قرار می‌گیرد. در این حالت، تک تک زون‌ها به صورت اتوماتیک به حالت حریق برده می‌شود و تمامی مراحل اعلام حریق یک زون بررسی می‌شود و تا زمانی که جامپر به حالت اولیه برنگشته، این تست ادامه خواهد داشت.

ایزوله کردن زون

هر زون پانل را می‌توان در صورت نیاز با جابجا کردن جامپر از موقعیت پایینی به بالایی مطابق با شکل 5 ایزوله کرد. نشانگر مجاور جامپر و همچنین نشانگر خطای زون مربوطه برای نشان دادن حالت ایزوله بودن زون روشن خواهد شد. بازر هشدار نیز به صدا در آمده و تازمانی که جامپر به حالت اولیه بازنگشته، امکان خاموش شدن نشانگر آن وجود نخواهد داشت، ولی صدای بازر را می‌توان بوسیله دکمه SILENCE FAULT BUZZER قطع کرد. پس از کامل شدن تست، جامپر را به موقعیت اولیه برگردانید.

نکته: روی مادربرد پانل، نشانگری با عنوان General Fault وجود دارد که در صورت بروز هرگونه خطا روی پانل، این نشانگر روشن خواهد شد.

اتصال تجهیزات جانبی به دستگاه مرکزی

بوسیله رله داخلی دستگاه مرکزی می‌توان تجهیزات حفاظت مضاعف کننده مانند تلفن‌کننده، فن تهویه هوای مثبت، موتور برق اضطراری، شیر برقی برای قطع گاز و هزاران سیستم دیگر را راه‌اندازی کرد.

بازدید سیستم اعلام حریق

بازدید سیستم اعلام حریق یکی از الزامات استاندارد ملی ایران شماره 1-198684 می‌باشد و بایستی توسط افراد مسئول برای نظارت بر سیستم انجام گیرد.

بازدید روزانه

روشن بودن چراغ نشانگری مربوطه به منبع تغذیه را مورد بررسی قرار دهید. از خاموش بودن سایر نشانگری‌ها یا عدم ایجاد توسط آژیرها اطمینان حاصل کنید. وجود هرگونه ایراد را به شرکت آسافایر اطلاع برسانید.

بازدید هفتگی

سوئیچ را در حالت دستی (Manual Control) قرار داده و دکمه RESET LEDs and BUZZER TEST را فشار دهید. روشن شدن همه نشانگرهای زون را بررسی کرده و از ایجاد صدای بازر داخلی پانل نیز اطمینان حاصل کنید. با فشار دادن دکمه چهارم روی دستگاه (EVACUATE) کارکردن آژیرهای اعلام خطر را مورد بررسی قرار دهید. با فشار دادن دکمه دوم روی پانل (SILENCE ALARM SOUNDERS) و سپس دکمه اول (RESET LEDs and BUZZER TEST)، پانل را به حالت اولیه برگردانید. هرهفته، شسی اعلام حریق متفاوتی را مورد بررسی قرار دهید تا بدین ترتیب شستی‌های اعلام حریق و آشکارسازها مورد آزمون قرار گیرند. نقشه ساختمان که موقعیت دقیق شستی‌ها و آشکارسازها را نشان می‌دهد، مورد نیاز خواهد بوذ. تمامی شستی‌ها و آژیرها را بررسی کرده و تایید نمایید که همگی دارای کارکرد صحیح هستند.

بازدید سه ماهه

اطلاعات مربوط به بازدیدهای قبلی را بررسی کرده و تایید نمایید که اقدامات مقتضی در دستور کار قرار گرفته است. باتری و اتصالات آن را به صورت چشمی مورد بازرسی قرار دهید. اعلام حریق را مشابه با روش بیان شده در بازدید هفتگی، مورد آزمون قرار دهید. با قطع منبع تغذیه اصلی، قابلیت باتری‌ها برای تامین توان آژیرها را بررسی کنید.

بازدید سالیانه

این بازدید مشابه با بازدیدهای هفتگی و سه ماهه است، اما در آن تمامی آشکارسازها، شستی‌ها، آژیرها و سایر تجهیزات کمکی از نظر کارکرد صحیح مورد بررسی قرار می‌گیرند.

بازدیدهای انجام شده در بازه 2 تا 3 ساله

برای حصول اطمینان از کارکرد صحیح و عدم وجود آلارم‌های نادرست، آشکارسازهای دودی را تمیز کنید. تجهیزات خاصی برای انجام این کار مورد نیاز است. در صورت وجود هرگونه پرسش با شرکت آسافایر مشورت نمایید.

هر چهار سال یکبار

باتری‌ها را تعویض نمایید.
نکته: هرگونه ایراد مشاهده شده در بازدیدهای فوق باید در دفترچه تعمیر و نگهداری دستگاه قید گردیده و اقدام لازم جهت رفع آن صورت پذیرد.

سرویس کردن دستگاه

سرویس کردن منظم دستگاه اکیداً توصیه می‌شود. بهتر است قراردادی دائمی جهت انجام تعمیر و نگهداری دستگاه با سازمان‌های ذیصلاح منعقد گردد. گزارش کامل در مورد تمامی بخش‌های نصب شده مربوط به دستگاه باید حداقل سالی یک بار تهیه و ارائه گردد.

عیب‌یابی

نکته: وقتی درب دستگاه باز است، برق 220 ولت را قطع کنید.

ایراد در منبع تغذیه (BATTERT/POWER SUPPLY FAULT)

1 – در صورتی که چراغ POWER ON خاموش است، اتصال برق شهری را بررسی کنید. در غیر اینصورت:
2 – سیم‌های باتری را بررسی کنید (سیم قرمز باید به ترمینال + و سیم سیاه به ترمینال – وصل شود). اتصال برعکس این سیم‌ها باعث سوختن فیوز باتری‌ها خواهد شد.
3 – بررسی کنید که 2 باتری 12 ولت با آمپرساعت مناسب با تعداد زون به صورت سری به دستگاه وصل می‌باشد.
4 – اتصال سیم‌های تغذیه از ترمینال به مادربرد و کارت‌های زون را بررسی کنید.
5 – در صورت تداوم ایراد، نسبت به تعویض باتری‌ها اقدام نمایید.
6 – در صورت تداوم شرایط، با پشتیبانی فنی شرکت آسافایر تماس بگیرید.

آلارم کاذب (False Alarm)

1 – مدار زونی که باعث ایجاد آلارم شده از ترمینال جدا کرده و مقاومت انتهای خط را به جای آن قرار دهید.
2 – سوئیچ را در حالت Manual Control قرار داده و دکمه دوم و سپس اول روی دستگاه را فشار دهید. در صورت رفع شدن ایراد، شستی‌ها و آشکارسازهای زون مربوطه را مورد بررسی قرار دهید (شستی یا آشکارساز باعث ایجاد آلارم شده است).
3 – در صورت تداوم شرایط، با پشتیبانی فنی شرکت آسافایر تماس بگیرید.

ایراد در زون (Zone Fault)

1 – مدار زون مربوطه را از ترمینال جدا کرده و مقاومت انتهای خط را به جای آن قرار دهید. در صورت رفع ایراد، سیم‌بندی و پایه آشکارسازها را بررسی کنید.
2 – ایزوله بودن زون را بررسی نمایید.
3 – در صورت تداوم شرایط، با پشتیبانی فنی شرکت آسافایر تماس بگیرید.

کارنکردن دکمه‌ها

سوئیچ را در حالت Manual Control قرار داده و دکمه دوم و اول روی دستگاه را فشار دهید. در صورت باقی ماندن خطا، اتصال سوئیچ به مادربرد بررسی شود.

مشخصات دستگاه مرکزی اعلام حریق

مشخصات منبع تغذیه

برق ورودی اصلی	100~240 V a.c / 50 Hz
منبع تغذیه	24 V d.c
محدودیت جریان خروجی	3 A @ 24 V d.c.
خروجی کمکی AUX	23~26 V d.c.
نمایش اشکال برق ورودی	دارد
نمایش اشکال قطع باتری یا باتری نامرغوب	دارد

مشخصات باتری

تعداد زون‌های پانل	باتری مورد نیاز	زمان تغذیه دستگاه با باتری مربوطه (ساعت)
2	2 عدد باتری 12 ولت 4/5 آمپر	36
4	2 عدد باتری 12 ولت 4/5 آمپر	24
6	2 عدد باتری 12 ولت 4/5 آمپر	21
8	2 عدد باتری 12 ولت 7/2 آمپر	44
10	2 عدد باتری 12 ولت 7/2 آمپر	40
12	2 عدد باتری 12 ولت 7/2 آمپر	36
14	2 عدد باتری 12 ولت 7/2 آمپر	31
16	2 عدد باتری 12 ولت 7/2 آمپر	28
18	2 عدد باتری 12 ولت 7/2 آمپر	25

ظرفیت سیستم شارژ باتری در پانل

تقریباً 4 ولت بر ساعت

مصرف جریان

	برق شهری			باتری
	حالت عادی	حالت خطا	حالت اعلام حریق	حالت عادی	حالت خطا	حالت اعلام حریق
پانل 2 زون	20.0 mA	24 mA	28 mA	22 mA	57 mA	97 mA
پانل 4 زون	21.5 mA	25.7 mA	31 mA	33 mA	65 mA	92 mA
پانل 6 زون	21.9 mA	26 mA	33 mA	35 mA	67 mA	96.3 mA
پانل 8 زون	22 mA	27 mA	35.7 mA	36.4 mA	69 mA	97 mA
پانل 10 زون	22.5 mA	28 mA	38.5 mA	38.7 mA	70 mA	97.8 mA
پانل 12 زون	23 mA	29.4 mA	39.2 mA	40.5 mA	72.5 mA	99 mA
پانل 16 زون	24 mA	33 mA	38.4 mA	47 mA	75 mA	105 mA
پانل 18 زون	25 mA	35 mA	39 mA	50 mA	77 mA	111 mA

ویژگی‌های مربوط به ولتاژ و جریان خروجی

ولتاژ خروجی برای هر زون	24.5 V ± 1.5 V
جریان خروجی برای هر زون	31 mA ± 4 mA
ولتاژ خروجی برای هر لاین آژیر	24.5 V ± 1.5 V
جریان خروجی برای هر لاین آژیر	1 A ± 0.2 A
ولتاژ خروجی برای AUX	24.5 V ± 1.5 V
جریان خروجی برای AUX	31 mA ± 4 mA

ویژگی‌های مدار آشکارساز

نمایش اشکال مدار باز	دارد
نمایش اشکال اتصال کوتاه	دارد
نمایش اشکال باز شدن پایه دتکتور	دارد
مقاومت انتهای خط	6.8 KΩ
مقاومت شستی اعلام حریق در حالت آلارم	470 Ω
حداکثر تعداد آشکارسازهای دودی، حرارتی و ترکیبی در هر زون	25
حداکثر تعداد شستی‌های اعلام حریق در هر زون	نامحدود

کنتاکت‌های رله کمکی

1 آمپر – 30 ولت مستقیم

فیوزها

برق ورودی	1 A	خروجی AUX	1 A
خروجی آژیرها	1 A	فیوز باتری	2 A

ترمینال‌های ورودی و خروجی

بیشینه سطح مقطع برای هادی‌ها: 2 میلی‌متر مربع

کمینه سطح مقطع برای هادی‌ها: 1 میلی‌متر مربع

ابعاد و وزن پانل بدون باتری (18 زون)

طول: 420 میلی‌متر – عرض: 276 میلی‌متر – ارتفاع: 131 میلی‌متر

وزن: 2.2 کیلوگرم

لیست لوازم یدکی همراه دستگاه مرکزی اعلام حریق

فیوز 4 عدد / مقاومت انتهای خط / پیچ / کلید سوئیچ آلفا / سیم اتصال باتری‌ها / بست کمربندی

مدت زمان توصیه شده برای تعویض اجزا و قطعات

مدت زمان توصیه شده برای تعویض باتری‌ها 4 سال می‌باشد. سایر اجزا و قطعات روی مادربرد و کارت‌های زون در صورت خرابی، تعویض خواهند شد.

راهنمای نصب هواکش فشار مثبت و آژیرهای جریان بالا

برای راه اندازی هواکش فشار مثبت و آژیرهای جریان بالا ابتدا یک سیم از منفی AUX به COM وصل کرده و از NO خارج می‌نماییم و به پایه رله بوبین می‌دهیم و سیم دیگری از مثبت AUX به پایه دیگر بوبین رله خارجی وصل می‌کنیم.

نکته مهم: هرگز برای راه اندازی رله، از مسیر آژیر استفاده نکنید زیرا باعث آسیب رساندن به سیستم مرکزی و حذف گارانتی دستگاه می‌شود.

راهنمای شبکه شدن دو پانل

به منظور افزایش تعداد زون‌های دستگاه مرکزی، امکان شبکه شدن دو پانل با مدل یکسان فراهم گردیده است.
جهت انجام این کار کافی است مطابق با شکل زیر، با استفاده از دو رشته سیم با قطر 1.5 سانتی‌متر، از ترمینال A پانل 1 به ترمینال A پانل 2 و از ترمینال B پانل 1، به ترمینال B پانل 2 وصل نمایید.

توجه داشته باشید که امکان شبکه شدن بیش از 2 دستگاه وجود ندارد و مدل دستگاه‌ها بایستی یکسان باشد.

نصاب محترم، لطفاً پس از نصب دستگاه اعلام حریق، مشخصات ذیر را تکمیل نموده و در بازدیدهای دوره‌ای، نسبت به تکمیل فرم ثبت وقایع و بررسی نتایج بازدیدهای قبلی اقدام نمایید.

ثبت مشخصات سیستم

کاربر:
محل نصب:
شخص مسئول:
تلفن تماس:
شرکت نصب کننده:
نوع و تعداد دتکتورها:
نوع و تعداد آژیرها:
نوع و تعداد شستی‌ها:
شماره قرارداد سرویس و نگهداری:
مسئول سرویس و نگهداری:
تلفن تماس (ساعات اداری):
تلفن تماس (خارج ساعات اداری):

فرم ثبت وقایع

فرم ثبت وقایع باید همیشه توسط شخص مسئول یا اپراتور دستگاه (همراه کلید دستگاه) نگهداری شده و در دسترس باشد و کلیه وقایع شامل اعلام حریق، اعلام اشکال، قطع موقت دستگاه، قطع و وصل برق اصلی و باتری، تاریخ بازدیدهای دوره‌ای، تاریخ سرویس‌ها و شرح هرگونه عملیات در آن درج شود.

نکات مهم و مواردی که موجب ابطال گارانتی گردیده و شرکت آرمان ایمن ایرانیان (صنایع الکترونیک زیتکس) مسئولیتی به عهده نمی‌گیرد:

عدم رعایت دستورالعمل نصب
نصب توسط افراد غیر مجرب و فاقد تخصص کافی
هر نوع تغییر فیزیکی اعم از برش، ضربه، آب، رطوبت، رنگ و …
عدم دقت در زمان لخت کردن سیم‌ها که موجب ریزش رشته‌های مسی روی مدارات می‌شود.
نصب دتکتور بیش از حد مجاز در هر زون
استفاده از دستگاه بدون باتری یا باتری‌های معیوب
دستکاری و تعمیر توسط افراد غیر مجاز